Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Fenoui-de-mar
Crithmum maritimum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Sausseiroun, Bacilo.
Noms en français : Criste-marine, Fenouil marin.
Descripcioun :Lou fenoui-de-mar es uno planto poupouso coumuno que trachis sus li roucas o dins la sablo en ribo de mar. Se recounèis eisa à si fueio penado.
Usanço :Es uno planto manjadisso que gagnarié à èstre couneigudo ; lou goust ramento aquéu de la pastenargo, mai pu cousènt. Ero manjado au nostre, crus o cuecho coume de liume. Peréu es uno bono planto, vertuouso contro lou mau-de-terro (richo en vitamino C), depurativo, estimulanto, ajudo à pissa e à digeri. Bono pèr la pèu, n'en bouton dins de crèmo e proun de poutingo à l'ouro d'aro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Crithmum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo :
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 6 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : NaCl
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Mar
- Paret
- Sablo
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Crithmum maritimum L., 1753